Kancelaria radcy prawnego i kancelaria prawna nie są pojęciami tożsamymi.
Na rynku usług prawnych funkcjonuje obecnie szereg podmiotów, które w swojej w nazwie używają terminu "kancelaria prawna".
Dla wielu osób dodatek "kancelaria" w firmie spółki czy w nazwie jednoosobowej działalności gospodarczej kojarzy się jednoznacznie z profesjonalnymi usługami prawnymi świadczonymi przez radców prawnych lub adwokatów.
W praktyce wygląda to jednak inaczej. Powodem jest to, że pojęciem "kancelaria" może posługiwać się każdy. To oznacza, że za nazwą kancelaria wcale nie musi stać radca prawny czy adwokat. Kancelaria radcy prawnego i kancelaria prawna nie muszą być pojęciami tożsamymi.
Oznaczenie „kancelaria” dostępne dla wszystkich
Termin "kancelaria" czy "kancelaria prawna" bądź "kancelaria prawnicza" nie jest zastrzeżony dla osób wykonujących zawód radcy prawnego, adwokata czy doradcy podatkowego. Co więcej, określeniem "kancelaria" w nazwach jednoosobowych działalności gospodarczych czy spółek mogą posługiwać się osoby bez jakiejkolwiek wykształcenia prawniczego.
Takie podmioty nie mają z kancelariami radców prawnych i adwokatów nic wspólnego.
Dla osób poszukujących profesjonalnej pomocy prawnej taka sytuacja nierzadko generuje spore problemy i zagrożenie.
Potwierdza to szereg postępowań, jakie w ciągu ostatnich lat wszczyna UOKIK względem różnego rodzaju kancelarii odszkodowawczych, frankowych czy windykacyjnych. Powodów tych działań ze strony UOKIK jest kilka. Do najczęstszych przewinień tego typu podmiotów należą:
- brak jasnych zasad ustalania wynagrodzenia,
- narzucanie pełnomocników do prowadzenia spraw (klient nie ma wpływu na wybór prawnika, który go będzie reprezentował),
- wysokie kary umowne / odstępne nakładane tylko na klienta (głównie za rozwiązanie umowy)
- ograniczanie klientów w zakresie samodzielnych rozmów i negocjacji z bankami czy ubezpieczycielami,
- uzależnianie wytoczenia pozwu po uprzedniej zgodzie takiej kancelarii (po wpłacie wynagrodzenia przez Klienta),
- wysokie kary umowne za naruszenie zakazu poufności,
- informacje wprowadzające w błąd klientów.
Warto zatem wiedzieć jak odróżnić kancelarię, którą prowadzi radca prawny czy adwokat, od podmiotów czy osób, które bez właściwego przygotowania prawniczego posługują się terminem kancelaria w nazwie przedsiębiorstwa.
Kancelaria radcy prawnego a kancelaria prawnicza — różnice
Najważniejszą różnicą pomiędzy kancelarią radcy prawnego a kancelarią prawną są osoby, które świadczą pomoc prawną w tych kancelariach.
W przypadku kancelarii radcy prawnego mamy pewność, że usługi prawne świadczyć nam będzie radca prawny.
Wynika to z tego, że tytuł zawodowy radcy prawnego podlega ochronie prawnej. To oznacza, że mogą się nim posługiwać wyłącznie osoby, które posiadają uprawnienia radcy prawnego.
Natomiast w przypadku kancelarii prawnej brak jest pewności, że usługi prawne będą nam świadczone przez osobę będącą radcą prawnym czy nawet magistra prawa.
To z kolei ma kluczowe znaczenie dla jakości oferowanych klientom usług prawnych. Droga do zdobycia uprawnień zawodowych radcy prawnego jest długa i wymaga od kandydata na radcę prawnego niezwykle wysokich kwalifikacji prawniczych. Są one weryfikowane m.in. w drodze państwowego egzaminu radcowskiego. Wiedza z zakresu prawa musi być potem przez radcę prawnego stale aktualizowana i poszerzana. Z tego z kolei rozlicza radcę prawnego samorząd radcowski. To oznacza, że obsługa prawna oferowana przez radców prawnych będzie pomocą profesjonalną. Tymczasem wiedzy osób bez uprawnień zawodowych radcy prawnego, które prowadzą kancelarie prawne, nikt nie kontroluje.
Radca prawny jest objęty obowiązkowym ubezpieczeniem OC na spore kwoty.
Kolejną istotną różnicą pomiędzy kancelarią radcy prawnego a kancelarią prawną jest obowiązek posiadania obowiązkowego ubezpieczenia OC. W przypadku radców prawnych przepisy nakładają taki obowiązek, natomiast kancelarie prawne, które nie są prowadzone przez radców prawnych, takiego obowiązku nie mają.
Radca prawny ma obowiązek przestrzegania tajemnicy zawodowej.
Nadto osoby, które prowadzą kancelarie, ale nie są radcami prawnymi bądź adwokatami, nie podlegają kodeksom etyki zawodowej. To oznacza, że w przeciwieństwie do radców prawnych nie muszą przestrzegać tajemnicy zawodowej czy unikać konfliktu interesów. Z punktu widzenia interesów klienta stwarza to poważne ryzyko i zagrożenie ujawnienia danych, jakie klient przekazuje takiej kancelarii. W tym przypadku chodzi nie tylko o możliwość odmowy składania zeznań z powołaniem się na tajemnicę zawodową, ale również możliwość wykorzystania informacji pozyskanych przez klienta dla własnych celów biznesowych takiej "kancelarii".
Radca prawny nie może prowadzić kancelarii w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Omawiając różnice pomiędzy kancelarią radcy prawnego a innymi rodzajami kancelarii, warto również wspomnieć, że radcowie prawni nie mogą prowadzić swoich biznesów, w formie spółek kapitałowych (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej czy prostej spółki akcyjnej). Zakaz ten ma na celu dodatkową ochronę interesów klientów radcy prawnego.
Jak sprawdzić wiarygodność kancelarii i osoby świadczącej pomoc prawną?
Niekompetentny prawnik jest gorszy niż jego brak.
Przed powierzeniem sprawy warto zatem poświecić chwilę na zweryfikowanie kancelarii i osoby, której zamierzasz powierzyć swoją sprawę.
1. Sprawdź, czy osoba, do której się udajesz, jest wpisana na listę radców prawnych.
Na listę radców prawnych wpisywani są wyłącznie wysoko wykwalifikowani prawnicy. Jeśli nazwisko prawnika, do którego chcesz się udać, figuruje na liście radców prawnych — masz gwarancję, że osoba ta jest radcą prawnym. To oznacza, że pomocy prawnej udzielał Ci będzie profesjonalista. Oznacza to również, że ten radca prawny zachowa w tajemnicy wszystko to, o czym mu powiesz i będzie działał na Twoją korzyść.
2. Sprawdź, czy radca prawny, do którego się udajesz, wykonuje zawód.
Sam wpis na listę radców prawnych oznacza, że masz do czynienia z wysoko wykwalifikowanym prawnikiem. By mieć 100 % pewność, że osoba taka może udzielić Ci fachowej pomocy prawnej — powinna również wykonywać zawód radcy prawnego. Taka informacja (o wykonywaniu zawodu lub o niewykonywaniu zawodu radcy prawnego) znajduje się na liście radców prawnych.
Jeśli przy nazwisku radcy prawnego na liście radców prawnych znajduje się wzmianka, że nie wykonuje on zawodu — nie powinien udzielać Ci pomocy prawnej (taka pomoc nie korzysta np. z ochrony ubezpieczeniowej OC radców prawnych). Powodów niewykonywania zawodu przez radcę prawnego może być kilka. Do najczęściej spotykanych należą:
- rozpoczęcie wykonywania przez radcę prawnego zawodu adwokata (nie można wykonywać tych dwóch zawodów jednocześnie),
-podjęcie przez radcę prawnego pracy w organach wymiaru sprawiedliwości, w organach ścigania lub kancelarii notarialnej
- zatrudnienie radcy prawnego w Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa (jako radca lub starszy radca Prokuratorii Generalnej SP,
- kara dyscyplinarna nałożona na radcę prawnego przez Sąd Dyscyplinarny, obejmująca zakaz wykonywania zawodu na określony czas.
3. Sprawdź kancelarię radcy prawnego.
A. Strona internetowa kancelarii.
Ze strony internetowej kancelarii dowiesz się, czy osoby, które ją prowadzą, wykonują zawód radcy prawnego bądź adwokata. Uzyskasz też dane kontaktowe, numer NIP/REGON bądź numer KRS kancelarii. Te informacje przydadzą się do dalszej weryfikacji, w tym określenia formy prawnej, w jakiej jest prowadzona kancelaria.
B. Centralna Ewidencja Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG).
Dysponując numerem NIP/REGON kancelarii możesz sprawdzić, czy kancelaria jest prowadzona w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Informacje te znajdziesz w Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Większość indywidualnych kancelarii radcy prawnego lub adwokackich jest prowadzona w takiej właśnie formie.
Wyszukiwarka przedsiębiorców CEIDG jest bardzo dobrym źródłem informacji o jednoosobowych podmiotach lub wspólnikach spółek cywilnych. Z wpisu do CEIDG dowiesz się m.in.: jak długo kancelaria funkcjonuje na rynku, jaką ma historię, czy działa w różnych lokalizacjach.
C. Krajowy Rejestr Sądowy
Do sprawdzenia kancelarii w wyszukiwarce KRS potrzebny będzie Ci numer NIP lub KRS kancelarii, który pozyskasz, odwiedzając jej stronę internetową. Kancelaria prowadzona przez radców prawnych bądź adwokatów może być wpisana do KRS wyłącznie w formie spółki osobowej. Czyli jako spółka jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo – akcyjna.
Jeśli po analizie wpisu stwierdzisz, że kancelaria działa w formie spółki kapitałowej (czyli sp. z o.o., S.A., P.S.A.) to z pewnością nie jest prowadzona przez radcę prawnego czy adwokata.
Radcowie prawni nie mogą wykonywać zawodu w formie spółki kapitałowej czyli np. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Z wpisu do KRS dowiesz się, jak długo kancelaria funkcjonuje na rynku, kto jest w jej składzie wspólników, czy składa regularnie sprawozdania finansowe, itp.
D. Biała lista podatników VAT
Jeśli jesteś czynnym podatnikiem VAT, to warto sprawdzić kancelarię (jak i każdego innego kontrahenta) również i w tym wykazie. Z białej listy podatników VAT dowiesz się: od jak dawna kancelaria jest czynnym podatnikiem VAT, jakie ma konta i czy nie wykreślono jej z rejestru.
E. Opinie o kancelarii w Internecie i jej rekomendacje
Na tej podstawie będziesz sobie wyrobić zdanie co do jakości usług prawnych oferowanych przez kancelarię.
Powierzenie sprawy kancelarii – o czym warto pamiętać?
! Przeczytaj ze zrozumieniem projekt umowy. Przeczytaj dokładnie. Nie śpiesz się. Masz czas na podjęcie decyzji.
! Pytaj, jeśli czegoś nie rozumiesz bądź jeśli coś jest dla Ciebie niejasne. Jeśli coś wymaga doprecyzowania (zwłaszcza w kwestii wynagrodzenia), poproś o wytłumaczenie bądź dokonanie zmian w umowie.
! Dowiedz się, komu przypadną zasądzone przez sąd koszty zastępstwa procesowego. Przed podpisaniem umowy powinieneś też wiedzieć, kto ponosi ryzyko i koszty przegranej sprawy.
! Negocjuj warunki proponowanej Ci umowy. To kontrakt jak każdy inny.
Jeśli potrzebujesz fachowej pomocy prawnej — sprawdź, w czym mogę Ci pomóc!
Radca Prawny Warszawa
